Campaign to stop Killer Robots laureaat Vredesprijs stad Ieper 2020
Ieper Vredesstad reikt sedert 2002 om de drie jaar haar internationale Vredesprijs uit aan een organisatie of persoon die, of initiatief dat recent een bijdrage heeft geleverd voor de Vrede. Uitzonderlijk en uniek aan deze Vredesprijs is dat de schoolgaande jeugd uit het secundair onderwijs, de jeugd van Ieper dus, een prioritaire rol spelen bij de keuze van de uiteindelijke laureaat. Zij kiezen immers individueel uit een lijst van 5 genomineerden de uiteindelijke winnaar, na deze op school te hebben bestudeerd. Genomineerd voor de Vredesprijs 2020 waren Borderline Sicilia, Mukhtar Mai, Women solidarity Network Yemen, Rebecca Johnson en The Campaign to stop Killer Robots. De stad nodigt de laureaat uit om de prijs op 11 november te overhandigen.
De stad Ieper profileert zich vanuit haar eigen verleden al langer als Vredesstad en organiseert vanuit deze opdracht sedert 2002 haar driejaarlijkse Vredesprijs. Voor iedere editie wordt een selectiecomité samengesteld dat de opdracht krijgt om mogelijke kandidaten voor de prijs aan te brengen. Vanuit een resem kandidaten kiest het selectiecomité dan de uiteindelijke genomineerden voor de prijs. Handleiding bij de voordracht van de genomineerden is de tekst van wijlen Professor Koen Koch die gepassioneerd was door het oorlogsverleden van de stad tijdens WOI.
Het selectiecomité nomineerde voor de Vredesprijs 2020 uit een lijst van 48 kandidaten:
- The Campaign to stop Killer Robots: een internationale campagne van NGO’s tegen wapensystemen die volledig autonoom zullen werken en zonder enige menselijke tussenkomst zullen kunnen beslissen over leven en dood.
- Bordeline Sicilia: een vrijwilligersvereniging op Sicilië die zich ontfermt over vluchtelingen die op het eiland aankomen en monitort wat er op de Middellandse Zee gebeurt.
- Rebecca Johnson die al ruim 30 jaar actief is op het vlak van nucleaire ontwapening en non-proliferatie en mee aan de wieg van ICAN (International Campaign to stop Nuclear Weapon) stond.
- Mukhtar Mai die slachtoffer werd van een groepsverkrachting in haar dorp in Pakistan en die de financiële compensatie die zij kreeg, gebruikte om een school te bouwen in haar dorp en onderwijs op te zetten voor de meisjes
- Women solidarity network Yemen, een samenwerking van vrouwenorganisaties in Jemen die ieder voor zich proberen om het hoofd te bieden aan de humanitaire crisis in Yemen (en nu ook Covid 19) ten gevolge van de oorlog. Als netwerk ijveren zij voor grotere betrokkenheid van vrouwen bij het publieke leven en de politieke besluitvorming.
Tijdens de voorbije maanden maakten leerlingen, van de Ieperse secundaire scholen, al dan niet via afstandsonderwijs, kennis met de genomineerden, het werk dat zij verrichten, de moeilijkheden waarmee zij te kampen krijgen, de regio waar ze actief zijn, etc… Eénmaal de 5 bestudeerd kregen de leerlingen de kans om individueel hun stem uit te brengen voor de kandidaat van hun keuze. Stemmen kon tussen november 2019 en 31 mei 2020. Naast de leerlingen uit het secundair onderwijs kon éénieder die dat wou ook stemmen via de website van de Vredesprijs. Uiteindelijk werden het meeste aantal stemmen uitgebracht voor ‘The Campaign to stop Killer Robots’.
The Campaign To Stop Killer Robots werd in oktober 2012 opgericht. Het is een initiatief en samenwerkingsverband van niet-gouvernementele organisaties (ngo's). Het doel van de campagne is een wereldwijd verbod op volledig autonoom wapens. Killer Robots zijn immers wapensystemen die met artificiële intelligentie zijn uitgerust en die in staat zijn om volledig autonoom te handelen. Zonder de minste menselijke tussenkomst zullen deze wapen (want ze zijn er op vandaag nog niet) dus kunnen oordelen over leven en dood. De campagne wil voorkomen dat dit soort wapens (waar een aantal landen zoals China , USA, Rusland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk,.. heel erg op inzetten en in investeren) ooit zouden kunnen worden ingezet in oorlog.
De campagne is een samenwerkingsverband van internationale organisaties. De coördinatie is in handen van Human Rights Watch, een NGO die wereldwijd inzet op de rechten van de mens, mensenrechtenschendingen onderzoekt en erover rapporteert, bij overheden aandringt op het naleven van de wetgeving ter zake of vraagt om deze aan te passen.
De wereldwijde coördinator van de Campaign to Stop Killer Robots is Mary Wareham van Human Rights Watch. Zij speelde eerder een centrale rol bij de totstandkoming van en het toezicht op het Mijnenverbodsverdrag van 1997 en het Verdrag inzake clustermunitie van 2008.
De campagne telt 160 leden in 66 landen. In België zijn Pax Christi Vlaanderen, Vredesactie en de Vrouwenraad lid van het netwerk, die ieder op hun manier bij de federale overheid aandringen, lobbyen om mee te werken aan de realisatie van het wereldwijde verbod.
Wereldwijd probeert de campagne dus landen te overtuigen voor het wereldwijde verbod. Inmiddels hebben 30 landen hun steun verleend aan de campagne die overigens ook de steun krijgt van de Secretaris Generaal van de VN Guterres die duidelijk stelt dat “autonome machines met de macht en de beoordelingsvrijheid om doelen te selecteren en mensen te doden zonder menselijke tussenkomst zijn politiek onaanvaardbaar, moreel verwerpelijk en zouden door het internationale recht verboden moeten worden.
In april 2018 keurde ons land overigens een resolutie goed die stelt dat volledig autonome wapens nooit door ons land mogen worden gebruikt. België is overigens het eerste land dat zo'n preventief verbod goedkeurt. Onderzoek naar volledig automatische wapens mag wel nog. Ons land heeft zich dus nog niet aangesloten bij de groep van landen die akkoord gaan met een wereldwijd verbod.
Overhandiging prijs:
De laureaat van de Vredesprijs zal worden uitgenodigd om de prijs ter waarvan van €25000 te overhandigen naar aanleiding van Wapenstilstand WOI, later dit jaar. Tijdens het verblijf van een vertegenwoordiger in Ieper zal ruime aandacht gaan naar de directie communicatie met de jongeren die hun stem hebben uitgebracht.